Get it on Google Play
Download on the App Store

तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ३८०१ ते ३९००

३८०१

अन्यायासी राजा जरि न करितां दंड । बहुचक ते लंड पीडिती जना ॥१॥

ने करी निगा कुणबी न काढितां तण । कैंचे येती कण हातासी ते ॥२॥

तुका म्हणे संतां करूं नये अनुचित । पाप नाहीं नीत विचारिता ॥३॥

३८०२

भले लोक नाहीं सांडीत ओळखी । हे तों झाली देखी दुसर्‍याची ॥१॥

असो आतां यासी काय चाले बळ । आपुलें कपाळ वोडवलें ॥ध्रु.॥

समर्थासी काय कोणें हें म्हणावें । आपुलिया जावें भोगावरि ॥२॥

तुका म्हणे तुम्हां बोल नाहीं देवा । नाहीं केली सेवा मनोभावें ॥३॥

३८०३

मुकें होतां तुझ्या पदरीचें जातें । मूर्ख तें भोगितें मीमीपण ॥१॥

आपुलिये घरीं मैंद होऊनी बसे । कवण कवणासी बोलों नका ॥२॥

तुका म्हणे तुम्हां सांगतों मी खुण । देवासी तें ध्यान लावुनि बसा ॥३॥

३८०४

आषाढी निकट । आणी कार्तिकीचा हाट ॥१॥

पुरे दोन्ही च बाजार । न लगे आणीक व्यापार ॥ध्रु.॥

तें चि घ्यावें तें चि घ्यावें । कैवल्याच्या रासी भावें ॥२॥

कांहीं कोणा नेणे । विठो वांचूनि तुका म्हणे ॥३॥

३८०५

देऊनियां प्रेम मागितलें चित्त । जाली फिटाफिट तुम्हां आम्हां ॥१॥

काशानें उदार तुम्हांसी म्हणावें । एक नेसी भावें एक देसी ॥ध्रु.॥

देऊनियां थोडें नेसील हें फार । कुंटिसी विचार अवघियांचा ॥२॥

तुका म्हणे आम्हां भांडवल चित्त । देउनी दुश्चित पाडियेलें ॥३॥

३८०६

तातडीची धांव अंगा आणि भाव । खोळंबा तो मग निश्चियाचा ॥१॥

म्हणउनि बरी विचारावी चाली । उरीचि ते बोली कामा येते ॥ध्रु.॥

कोरडें वैराग्य माजिरा बडिवार । उतरे तो शूर अंगींचें तें ॥२॥

तुका म्हणे बरी झर्‍याची ते चाली । सांचवण्या खोली कैसीयांची ॥३॥

३८०७

मी तों बहु सुखी आनंदभरिता । आहें साधुसंतां मेळीं सदा ॥१॥

देवा कांहीं व्हावें ऐसें नाहीं माझ्या जीवा । आणीक केशवा तुजविण ॥ध्रु.॥

न लगे वैकुंठ मोक्ष सायुज्यता । सुख वाटे घेतां जन्म ऐसें ॥२॥

मृत्युलोकीं कोण धरिलें वासना । पावावया जनासवें दुःख ॥३॥

तुका म्हणे तुझा दास ऐसें लोकां । कांहीं सकळिकां कळों यावें ॥४॥

३८०८

घ्या रे लुटी प्रेम सुख । फेडा आजि धणी । चुकला तो मुकला । जाली वेरझार हाणी ॥१॥

घाला घातला वैकुंठीं । करूनियां जीवें साटी । पुरविली पाठी । वैष्णवीं काळाची ॥ध्रु.॥

अवघें आणिलें अंबर । विठोसहित तेथें धुर । भेदूनि जिव्हार । नामबाणीं धरियेला ॥२॥

संचित प्रारब्ध क्रियमाण । अवघीं जालीं गहन । केलीं पापपुण्यें । देशधडी बापुडीं ॥३॥

आनंदें गर्जती निर्भर । घोष करिती निरंतर । कांपती असुर । वीर कवणा नांगवती ॥४॥

जें दुर्लभ ब्रम्हादिकां । आजि सांपडलें फुका । घ्या रे म्हणे तुका । सावचित्त होउनी ॥५॥

३८०९

तुझिया दासांचा हीन जालों दास । न धरीं उदास मायबापा ॥१॥

तुजविण प्राण कैसा राहों पाहे । वियोग न साहे क्षणभरि ॥ध्रु.॥

आणिक माझ्या जीवें मोकलिली आस । पाहे तुझी वास पांडुरंगा ॥२॥

सर्वभावें तुज आणिला उचित । राहिलों निश्चिंत तुझे पायीं ॥३॥

तुका म्हणे तुज असो माझा भार । बोलतों मी फार काय जाणें ॥४॥

३८१०

ते चि करीं मात । जेणें होइल तुझें हित ॥१॥

काय बडबड अमित । सुख जिव्हारीं सिणविसी ॥ध्रु.॥

जो मुळव्याधी पीडिला । त्यासी देखोन हांसे खरजुला ॥२॥

आराथकरी सोसी । त्यासि हांसे तो आळसी ॥३॥

क्षयरोगी म्हणे परता । सर रोगिया तूं आतां ॥४॥

वडस दोहीं डोळां वाढले । आणिकां कानें कोंचें म्हणे ॥५॥

तुका म्हणे लागों पायां । शुद्ध करा आपणियां ॥६॥

३८११

कळों आला भाव माझा मज देवा । वांयांविण जीवा आठविलें ॥१॥

जोडूनि अक्षरें केलीं तोंडपिटी । न लगे सेवटीं हातीं कांहीं ॥२॥

तुका म्हणे माझे गेले दोन्ही ठाय । सवसार ना पाय तुझे मज ॥३॥

३८१२

आतां तरी मज सांगा साच भाव । काय म्यां करावें ऐसें देवा ॥१॥

चुकावया कर्म नव्हतें कारण । केला होय सीण अवघा चि ॥२॥

तुका म्हणे नको पाहूं निरवाण । देई कृपादान याचकासी ॥३॥

३८१३

बोल नाहीं तुझ्या दातृत्वपणासी । आम्ही अविश्वासी सर्वभावें ॥१॥

दंभें करी भक्ती सोंग दावी जना । अंतरीं भावना वेगळिया ॥२॥

तुका म्हणे देवा तूं काय करिसी । कर्मा दुस्तरासी आमुचिया ॥३॥

३८१४

नामधारकासी नाहीं वर्णावर्ण । लोखंड प्रमाण नाना जात ॥१॥

शस्त्र अथवा गोळे भलता प्रकार । परिसीं संस्कार सकळ ही हेम ॥ध्रु.॥

प्रजन्य वर्षतां जीवना वाहावट । तें समसकट गंगे मिळे ॥२॥

सर्व तें हें जाय गंगा चि होऊन । तैसा वर्णावर्ण नाहीं नामीं ॥३॥

महांपुरीं जैसें जातसे उदक । मध्यें तें तारक नाव जैसी ॥४॥

तये नावेसंगें ब्राम्हण तरती । केवीं ते बुडती अनामिक ॥५॥

नाना काष्ठजात पडतां हुताशनीं । ते जात होउनी एकरूप ॥६॥

तेथें निवडेना घुरे कीं चंदन । तैसा वर्णावर्ण नामीं नाहीं ॥७॥

पूर्वानुवोळख तें चि पैं मरण । जरि पावे जीवन नामामृत ॥८॥

नामामृतें जालें मुळीचें स्मरण । सहज साधन तुका म्हणे ॥९॥

३९१५

काय वांचोनियां जालों भूमिभार । तुझ्या पायीं थार नाहीं तरि ॥१॥

जातां भलें काय डोळियांचें काम । जरि पुरुषोत्तम न देखती ॥ध्रु.॥

काय मुख बळि श्वापदाचे धांव । नित्य तुझें नांव नुच्चारितां ॥२॥

तुका म्हणे पैं या पांडुरंगाविण । न वचे चि क्षण जीव भला ॥३॥

३८१६

सोइर्‍यासी करी पाहुणेर बरा । कांडितो ठोंबरा संता साटीं ॥१॥

गाईंसी देखोनी बदबदा मारी । घोडएाची चाकरी गोड वाटे ॥ध्रु.॥

पान फुल नेतो वेश्येसी उदंड । ब्राम्हणासी खांड देऊं नेदी ॥२॥

पर्वकाळीं धर्म न करी नासरी । वेची राजद्वारीं उदंड चि ॥३॥

कीर्त्तना जावया होतसे हींपुष्टी । खेळतो सोंकटीं रात्रंदिवस॥४॥

बाइलेच्या गोता आवडीनें पोसी । मातापितियासाठी दवडितो ॥५॥

तुका म्हणे त्याच्या थुंका तोंडावरी । जातो यमपुरी भोगावया ॥६॥

३८१७

कां हो पांडुरंगा न करा धांवणें । तरि मज कोणें सोडवावें ॥१॥

तुझा म्हणऊनि आणिकापें उभा । राहों हें तों शोभा नेदी आतां ॥ध्रु.॥

काळें पुरविली पाठी दुरवरी । पुढें पायां धीरी राहों नेदी ॥२॥

नको आणूं माझें संचित मनासी । पावन आहेसी पतितां तूं ॥३॥

तुका म्हणे चाले आणिकांची सत्ता । तुज आळवितां नवल हें ॥४॥

३८१८

कावळ्याच्या गळां मुक्ताफळमाळा । तरी काय त्याला भूषण शोभे ॥१॥

गजालागीं केला कस्तुरीचा लेप । तिचें तो स्वरूप काय जाणे ॥ध्रु.॥

बकापुढें सांगे भावार्थे वचन । वाउगा चि सीण होय त्यासी ॥२॥

तुका म्हणे तैसे अभाविक जन । त्यांसी वांयां सीण करूं नये ॥३॥

३८१९

आतां धरितों पदरीं । तुज मज करीन सरी ॥१॥

जालों जीवासी उदार । उभा ठाकलों समोर ॥२॥

तुका विनवीतसे संतां । ऐसें सांगा पंढरिनाथा ॥३॥

३८२०

न कळसी ज्ञाना न कळसी ध्याना । न कळेसी दर्शना धुंडाळितां ॥१॥

न कळेसी आगमा न कळेसी निगमा । न बोलवे सीमा वेदां पार ॥२॥

तुका म्हणे तुझा नाहीं अंतपार । म्हणोनि विचार पडिला मज ॥३॥

३८२१

पायां लावुनियां दोरी । भृंग बांधिला लेंकुरीं ॥१॥

तैसा पावसी बंधन । मग सोडवील कोण ॥ध्रु.॥

गळां बांधोनियां दोरी । वांनर हिंडवी घरोघरीं ॥२॥

तुका म्हणे पाहें । रीस धांपा देत आहे ॥३॥

३८२२

मायबापें सांभाळिती । लोभाकारणें पाळिती ॥१॥

तैसा नव्हे देवराव । याचा कृपाळु स्वभाव ॥ध्रु.॥

मनासारिखें न होतां । बाळकासी मारी माता ॥२॥

तुका म्हणे सांगूं किती । बाप लेंकासी मारिती ॥३॥

३८२३

धन मेळवूनि कोटी । सवें नये रे लंगोटी ॥१॥

पानें खाशील उदंड । अंतीं जासी सुकल्या तोंडें ॥ध्रु.॥

पलंग न्याहाल्या सुपती । शेवटीं गोवर्‍या सांगाती ॥२॥

तुका म्हणे राम । एक विसरतां श्रम ॥३॥

३८२४

विनवितों चतुरा तुज विश्वंभरा । परियेसी दातारा पांडुरंगा ॥१॥

तुझे दास ऐसें जगीं वाखाणिलें । आतां नव्हे भलें मोकलितां ॥ध्रु.॥

माझे गुणदोष कोण जाणे मात । पावनपतित नाम तुझें ॥२॥

लोभ मोह माया आम्हां बांधवितां । तरि हा अनंता बोल कोणा ॥३॥

तुका म्हणे मी तों पतित चि खरा । परि आलों दातारा शरण तुज ॥४॥

३८२५

त्राहे त्राहे सोडवीं अनंता । लागों दे ममता तुझे पायीं॥१॥

एक चि मागणें देई तुझी गोडी । न लगे आवडी आणिकाची ॥ध्रु.॥

तुझें नाम गुण वर्णीन पवाडे । आवडीच्या कोडें नाचों रंगीं ॥२॥

बापा विठ्ठलराया हें चि देई दान । जोडती चरण जेणें तुझे ॥३॥

आवडीसारखें मागितलें जरी । तुका म्हणे करीं समाधान ॥४॥

३८२६

सुगरणीबाईं थिता नास केला । गुळ तो घातला भाजीमध्यें ॥१॥

क्षीरीमध्यें हिंग दुधामध्यें बोळ । थितें चि वोंगळ कैसें केलें ॥ध्रु.॥

दळण दळोनी भरूं गेली पाळी । भरडोनि वोंगळी नास केला ॥२॥

कापुराचे सांते आणिला लसण । वागवितां सीण दुःख होय ॥३॥

रत्नाचा जोहारी रत्न चि पारखी । येर देखोदेखीं हातीं घेती ॥४॥

तुका म्हणे जरी योग घडे निका । न घडतां थुंका तोंडावरी ॥५॥

३८२७

बाप माझा दिनानाथ । वाट भक्तांची पाहात ॥१॥

कर ठेवुनियां करीं । उभा चंद्रभागे तिरीं ॥ध्रु.॥

गळां वैजयंतीमाळा। रूपें डोळस सांवळा ॥२॥

तुका म्हणे भेटावया । सदा उभारिल्या बाह्या ॥३॥

३८२८

माझें जीवन तुझे पाय । कृपाळुं तूं माझी माय ॥१॥

नेदीं दिसों किविलवाणें । पांडुरंगा तुझें तान्हें ॥ध्रु.॥

जन्ममरण तुजसाटीं । आणीक नेणें दुजी गोष्टी ॥२॥

तुका म्हणे तुजविण । कोण हरिल माझा सीण ॥३॥

३८२९

कां रे पुंड्या मातलासी । उभें केलें विठ्ठलासी ॥१॥

ऐसा कैसा रे तूं धीट । मागें भिरकाविली वीट ॥ध्रु.॥

युगें जालीं अठ्ठावीस । अजुनी न म्हणसी बैस ॥२॥

भाव देखोनि निकट । देवें सोडिलें वैकुंठ ॥३॥

तुका म्हणे पुंडलिका । तूं चि बळिया एक निका ॥४॥

३८३०

तुज पाहातां समोरी । दृष्टि न फिरे माघारी ॥१॥

माझें चित्त तुझ्या पायां । मिठी पडिली पंढरिराया ॥ध्रु.॥

नव्हे सारितां निराळें । लवण मेळवितां जळें ॥२॥

तुका म्हणे बळी । जीव दिला पायांतळीं ॥३॥

३८३१

उपदेश किती करावा खळासी । नावडे तयासी बरें कांहीं ॥१॥

शुद्ध कां वासना नव्हे चांडाळाची । होळी संचिताची केली तेणें ॥ध्रु.॥

नाहीं भाव मनीं नाइके वचन । आपला आपण उणें घेतों ॥२॥

तुका म्हणे त्यासी काय व्याली रांड । करी बडबड रिती दिसे ॥३॥

३८३२

समर्थासी लाज आपुल्या नामाची । शरण आल्याची लागे चिंता ॥१॥

न पाहे तयाचे गुण दोष अन्याय । सुख देउनि साहे दुःख त्याचें ॥ध्रु.॥

मान भलेपण नाहीं फुकासाटीं । जयावरि गांठी झीज साहे ॥२॥

तुका म्हणे हें तूं सर्व जाणसी । मज अधिरासी धीर नाहीं ॥३॥

३८३३

आनंदें कीर्तन कथा करीं घोष । आवडीचा रस प्रेमसुख ॥१॥

मज या आवडे वैष्णवांचा संग । तेथें नाहीं लाग कळिकाळा ॥ध्रु.॥

स्वल्प मात्र वाचे बैसलासे निका । राम कृष्ण सखा नारायण ॥२॥

विचारितां मज दुजें वाटे लाज । उपदेशें काज आणीक नाहीं ॥३॥

तुका म्हणे चित्त रंगलेंसे ठायीं । माझें तुझ्या पायीं पांडुरंगा ॥४॥

३८३४

ब्रम्हज्ञान जेथें आहे घरोघरीं । सर्व निरंतरी चतुर्भुज ॥१॥

पापा नाहीं रीग काळाचें खंडण । हरिनामकीर्तन परोपरी ॥२॥

तुका म्हणे हा चि भाव माझ्या चित्तीं । नाहीं आणिकां गती चाड मज ॥३॥

३८३५

मज नाहीं कोठें उरला दुर्जन । मायबापाविण ब्रम्हांडीं हें ॥१॥

कासया जिकीर करणें येविसीं । भयाची मानसीं चिंता खंती ॥ध्रु.॥

विश्वंभराचिये लागलों सांभाळीं । संत नेती चाली आपुलिया ॥२॥

तुका म्हणे माझें पाळणें पोषणें । करी नारायण सर्वस्वेंसी ॥३॥

३८३६

नाहीं हित ठावें जननीजनका । दाविले लौकिकाचार तींहीं ॥१॥

अंधळ्याचे काठी अंधळें लागलें । घात एकवेळे मागेंपुढें ॥ध्रु.॥

न ठेवावी चाली करावा विचार । वरील आहार गळी लावी ॥२॥

तुका म्हणे केला निवाडा रोकडा । राऊत हा घोडा हातोहातीं ॥३॥

३८३७

आतां पहाशील काय माझा अंत । आलों शरणागत तुज देवा ॥१॥

करीं अंगीकार राखें पायांपाशीं । झणीं दिसों देसी केविलवाणें ॥ध्रु.॥

नाहीं आइकिली मागें ऐसी मात । जे त्वां शरणागत उपेक्षिले ॥२॥

तुका म्हणे आतां धरीं अभिमान । आहेसी तूं दानशूर दाता ॥३॥

३८३८

होईंल तो भोग भोगीन आपुला । न घलीं विठ्ठला भार तुज ॥१॥

तुम्हांपासाव हें इच्छीतसें दान । अंतरींचें ध्यान मुखीं नाम ॥ध्रु.॥

नये काकुलती गर्भवासांसाटीं । न धरीं हें पोटीं भय कांहीं ॥२॥

तुका म्हणे मज उदंड एवढें । न वांचावें पुढें मायबापा ॥३॥

३८३९

काय तुझी ऐसी वेचते गांठोळी । मांहे टाळाटाळी करीतसां ॥१॥

चतुराच्या राया आहो पांडुरंगा । ऐसें तरि सांगा निवडूनि ॥ध्रु.॥

कोण तुम्हां सुख असे या कवतुकें । भोगितां अनेकें दुःखें आम्ही ॥२॥

तुका म्हणे काय जालासी निर्गुण । आम्हां येथें कोण सोडवील ॥३॥

३८४०

देवाची पूजा हे भूताचें पाळण । मत्सर तो सीण बहुतांचा ॥१॥

रुसावें फुगावें आपुलियावरि । उरला तो हरि सकळ ही ॥२॥

तुका म्हणे संतपण यां चि नांवें । जरि होय जीव सकळांचा ॥३॥

३८४१

नाहीं जप तप जीवाची आटणी । मनासी दाटणी नाहीं केली ॥१॥

निजलिया ठायीं पोकारिला धांवा । सांकडें तें देवा तुझें मज ॥ध्रु.॥

नाहीं आणूनियां समपिऩलें जळ । सेवा ते केवळ चिंतनाची ॥२॥

तुका म्हणे आम्हीं वेचिलीं उत्तरें । घेतलीं उदारें साच भावें ॥३॥

३८४२

देह तंव आहे प्रारब्धा अधीन । याचा मी कां सीण वाहूं भार ॥१॥

सरो माझा काळ तुझिया चिंतनें । कायावाचामनें इच्छीतसें ॥ध्रु.॥

लाभ तो न दिसे याहूनि दुसरा । आणीक दातारा येणें जन्में ॥२॥

तुका म्हणे आलों सोसीत संकटें । मी माझें वोखटें आहे देवा ॥३॥

३८४३

सकळ तुझे पायीं मानिला विश्वास । न करीं उदास आतां मज ॥१॥

जीवीं गातां गोड आइकतां कानीं । पाहातां लोचनीं मूर्ती तुझी ॥ध्रु.॥

मन स्थिर माझें जालेंसे निश्चळि । वारिलीं सकळ आशापाश ॥२॥

जन्मजराव्याधि निवारिलें दुःख । वोसंडलें सुख प्रेम धरी ॥३॥

तुका म्हणे मज जाला हा निर्धार । आतां वांयां फार काय बोलों ॥४॥

३८४४

होऊं शब्दस्पर्श नये माझा तुम्हां । विप्रवृंदा तुम्हां ब्राम्हणांसी ॥१॥

म्हणोनियां तुम्हां करितों विनंती । द्यावें शेष हातीं उरलें तें ॥ध्रु.॥

वेदीं कर्म जैसें बोलिलें विहित । करावी ते नीत विचारूनि ॥२॥

तुमचा स्वधर्म माझा अधिकार । भोजन उत्तर तुका म्हणे ॥३॥

३८४५

बहुत असती मागें सुखी केलीं । अनाथा माउली जिवांची तूं ॥१॥

माझिया संकटा न धरीं अळस । लावुनियां कास पार पावीं ॥ध्रु.॥

कृपावंता करा ज्याचा अंगीकार । तया संवसार नाहीं पुन्हां ॥ ।२॥

विचारितां नाहीं दुजा बळिवंत । ऐसा सर्वगत व्यापी कोणी ॥३॥

म्हणउनि दिला मुळीं जीवभाव । देह केला वाव समाधिस्थ ॥४॥

तुका म्हणे नाहीं जाणत आणीक । तुजविण एक पांडुरंगा ॥५॥

३८४६

वैभवाचे धनी सकळ शरणागत । सत्यभावें चित्त अर्पिलें तें ॥१॥

नेदी उरों देव आपणांवेगळें । भावाचिया बळें ठायाठाव ॥ध्रु.॥

जाणोनि नेणती अंगा आली दशा । मग होय इच्छा आपणे चि ॥२॥

तुका म्हणे बरे धाकट्याचें जिणें । माता स्तनपानें वाढविते ॥३॥

३८४७

आम्हां देणें धरा सांगतों तें कानीं । चिंता पाय मनीं विठोबाचे ॥१॥

तेणें माझें चित्त होय समाधान । विलास मिष्टान्न न लगे सोनें ॥ध्रु.॥

व्रत एकादशी दारीं वृंदावन । कंठीं ल्या रे लेणें तुळसीमाळा ॥२॥

तुका म्हणे त्याचे घरींची उष्टावळी । मज ते दिवाळी दसरा सण ॥३॥

३८४८

आतां मी अनन्य येथें अधिकारी । होइन कोणे परी नेणें देवा ॥१॥

पुराणींचा अर्थ ऐकतां मानस । होतो कासावीस जीव माझा ॥ध्रु.॥

इंिद्रयांचे आम्ही पांगिलों अंकित । त्यांच्यासंगें चित्त रंगलें तें ॥२॥

एकाचें ही जेथें न घडे दमन । अवघीं नेमून कैसीं राखों ॥३॥

तुका म्हणे जरी मोकळिसी आतां । तरी मी अनंता वांयां गेलों ॥४॥

३८४९

आवडी धरोनी आलेती आकारा । केला हा पसारा याजसाटीं ॥१॥

तें मी तुझें नाम गाईंन आवडी । क्षण एक घडी विसंबेना ॥ध्रु.॥

वर्म धरावें हा मुख्यधर्मसार । अवघे प्रकार तयापासीं ॥२॥

वेगळ्या विचारें वेगळाले भाव । धरायासी ठाव बहु नाहीं ॥३॥

तुका म्हणे घालूं इच्छेचिये पोटीं । कवळुनी धाकुटी मूर्ती जीवें ॥४॥

३८५०

भागलों मी आतां आपुल्या स्वभावें । कृपा करोनि देवें आश्वासीजे ॥१॥

देउनि आलिंगन प्रीतीच्या पडिभरें । अंगें हीं दातारें निववावीं ॥ध्रु.॥

अमृताची दृष्टी घालूनियां वरी । शीतळ हा करीं जीव माझा ॥२॥

घेई उचलूनि पुसें तानभूक । पुसीं माझें मुख पीतांबरें ॥३॥

बुझावोनि माझी धरीं हनुवंटी । ओवाळुनि दिठी करुनी सांडीं ॥४॥

तुका म्हणे बापा आहो विश्वंभरा । आतां कृपा करा ऐसी कांहीं ॥५॥

३८५१

न सरे लुटितां मागें बहुतां जनीं । जुनाट हे खाणी उघडिली ॥१॥

सद्धि महामुनि साधक संपन्न । तिहीं हें जतन केलें होतें ॥ध्रु.॥

पायाळाच्या गुणें पडिलें ठाउकें । जगा पुंडलिकें दाखविलें ॥२॥

तुका म्हणे येथें होतों मी दुबळें । आलें या कपाळें थोडें बहु ॥३॥

३८५२

भगवें तरी श्वान सहज वेष त्याचा । तेथें अनुभवाचा काय पंथ ॥१॥

वाढवुनी चटा फिरे दाही दिशा । तरी जंबुवेषा सहज स्थिति ॥ध्रु.॥

कोरोनियां भूमी करिती मधीं वास । तरी उंदरास काय वाणी ॥२॥

तुका म्हणे ऐसें कासया करावें । देहासी दंडावें वाउगें चि ॥३॥

३८५३

धन्य दिवस आजि डोळियां लाधला । आनंद देखिला धणीवरी ॥१॥

धन्य जालें मुख निवाली रसना । नाम नारायणा घोंष करूं ॥ध्रु.॥

धन्य हें मस्तक सर्वांग शोभलें । संताचीं पाउलें लागताती ॥२॥

धन्य आजि पंथें चालती पाउलें । टाळिया शोभले धन्य कर ॥३॥

धन्य तुका म्हणे आम्हांसी फावलें । पावलों पाउलें विठोबाचीं ॥४॥

३८५४

बरवी हे वेळ सांपडली संधि । साह्य जाली बुद्धि संचितासी ॥१॥

येणें पंथें माझीं चालिलीं पाउलें । दरुषण जालें संतां पायीं ॥ध्रु.॥

त्रासिलें दरिद्रें दोषा जाला खंड । त्या चि काळें पिंड पुनीत जाला ॥२॥

तुका म्हणे जाला अवघा व्यापार । आली वेरझार फळासी हे ॥३॥

३८५५

आपणा लागे काम वाण्याघरीं गुळ । त्याचे याति कुळ काय कीजे ॥१॥

उकरड्यावरी वाढली तुळसी । टाकावी ते कैसी ठायागुणें ॥ध्रु.॥

गाईंचा जो भक्ष अमंगळ खाय । तीचें दूध काय सेवूं नये ॥२॥

तुका म्हणे काय सलपटासी काज । फणसांतील बीज काढुनि घ्यावें ॥३॥

३८५६

जयासी नावडे वैष्णवांचा संग । जाणावा तो मांग जन्मांतरीं ॥१॥

अपवित्र वाचा जातीचा अधम । आचरण धर्म नाहीं जया ॥ध्रु.॥

मंजुळवदनीं बचनागाची कांडी । शेवटीं विघडी जीवप्राणा ॥२॥

तुका म्हणे ज्याचा पिता नाहीं शुद्ध । तयासी गोविंद अंतरला ॥३॥

३८५७

वांझेनें दाविलें ग†हवार लक्षणें । चिरगुटें घालून वाथयाला ॥१॥

तेवीं शब्दज्ञानी करिती चावटी । ज्ञान पोटासाटीं विकूनियां ॥ध्रु.॥

बोलाचि च कढी बोलाचा चि भात । जेवुनियां तृप्त कोण जाला ॥२॥

कागदीं लिहितां नामाची साकर । चाटितां मधुर गोडी नेदी ॥३॥

तुका म्हणे जळो जळो ते महंती । नाहीं लाज चित्तीं आठवण ॥४॥

३८५८

तुझिया पाळणा ओढे माझें मन । गेलों विसरोन देहभाव ॥१॥

लागला पालट फेडणें उसणें । येणें चि प्रमाणें पांडुरंगा ॥२॥

तुका म्हणे माझा जीव जैसा ओढे । तैसा चि तिकडे पाहिजेल ॥३॥

३८५९

मी दास तयांचा जयां चाड नाहीं । सुखदुःख दोहीं विरहित ॥१॥

राहिलासे उभा भीवरेच्या तीरीं । कट दोहीं करीं धरोनियां ॥ध्रु.॥

नवल काय तरी पाचारितां पावे । न स्मरत धांवे भक्तकाजा ॥२॥

सर्व भार माझा त्यासी आहे चिंता । तो चि माझा दाता स्वहिताचा ॥३॥

तुका म्हणे त्यासी गाईंन मी गीतीं । आणीक तें चित्तीं न धरीं कांहीं ॥४॥

३८६०

जुंझायाच्या गोष्टी ऐकतां चि सुख । करितां हें दुःख थोर आहे ॥१॥

तैसी हरिभक्ति सुळावरील पोळी । निवडे तो बळी विरळा शूर ॥ध्रु.॥

पिंड पोसिलियां विषयांचा पाइक । वैकुंठनायक कैंचा तेथें ॥२॥

तुका म्हणे व्हावें देहासी उदार । रकुमादेवीवर जोडावया ॥३॥

३८६१

पाषाण प्रतिमा सोन्याच्या पादुका । हें हो हातीं एका समर्थाचे ॥१॥

अनामिका हातीं समर्थाचा सिक्का । न मानितां लोकां येइल कळों ॥२॥

तुका म्हणे येथें दुराग्रह खोटा । आपुल्या अदृष्टा शरण जावें ॥३॥

३८६२

बहु या प्रपंचें भोगविल्या खाणी । टाकोनियां मनीं ठेविला सीण ॥१॥

आतां पायांपाशीं लपवावें देवा । नको पाहूं सेवा भक्ती माझी ॥ध्रु.॥

बहु भय वाटे एकाच्या बोभाटें । आली घायवटे फिरोनियां ॥२॥

तुका म्हणे सिगे भरूं आलें माप । वियोग संताप जाला तुझा ॥३॥

३८६३

धरूनियां मनीं बोलिलों संकल्प । होसी तरि बाप सिद्धी पाव ॥१॥

उत्कंठा हे आजी जाली माझे पोटीं । मोकळिली गोष्टी टाळाटाळ ॥ध्रु.॥

माझा मज असे ठाउका निर्धार । उपाधि उत्तर न साहे पैं ॥२॥

तुका म्हणे जरि दिली आठवण । तरि अभिमान धरीं याचा ॥३॥

३८६४

आजिवरी होतों संसाराचे हातीं । आतां ऐसें चित्तीं उपजलें ॥१॥

तुला शरणागत व्हावें नारायणा । अंगीकारा दिना आपुलिया ॥ध्रु.॥

विसरलों काम याजसाठीं धंदा । सकळ गोविंदा माझें तुझें ॥२॥

तुका म्हणे विज्ञापना परिसावी । आवडी हे जीवीं जाली तैसी ॥३॥

३८६५

धन्यधन्य ज्यास पंढरीसी वास । धन्य ते जन्मास प्राणी आले ॥१॥

बहु खाणीमध्यें होत कोणी एक । त्रिगुण कीटक पक्षिराज ॥ध्रु.॥

उत्तम चांडाळ नर नारी बाळ । अवघे चि सकळ चतुर्भुज ॥२॥

अवघा विठ्ठल तेथें दुजा नाहीं । भरला अंतर्बाहि सदोदीत ॥३॥

तुका म्हणे येथें होउनी राहेन । सांडोवा पाषाण पंढरीचा ॥४॥

३८६६

असंत लक्षण भूतांचा मत्सर । मनास निष्ठ‍ अतिवादी ॥१॥

अंतरीचा रंग उमटे बाहेरी । वोळखियापरी आपेंआप ॥ध्रु.॥

संत ते समय वोळखती वेळ । चतुष्ट निर्मळ चित्त सदा ॥२॥

तुका म्हणे हित उचित अनुचित । मज लागे नित आचरावें ॥३॥

३८६७

विठ्ठलावांचोनि ब्रम्ह जें बोलती । वचन तें संतीं मानूं नये ॥१॥

विठ्ठलावांचूनि जेजे उपासना । अवघा चि जाणा संभ्रमु तो ॥ध्रु.॥

विठ्ठलावांचूनि सांगतील गोष्टी । वांयां ते हिंपुटी होत जाणा ॥२॥

विठ्ठलांवाचूनि जें कांहीं जाणती । तितुल्या वित्पित्त वाउगीया ॥३॥

तुका म्हणे एक विठ्ठल चि खरा । येर तो पसारा वाउगा चि ॥४॥

३८६८

सर्व काळ डोळां बैसो नारायण । नयो अभिमान आड मध्यें ॥१॥

धाड पडो तुझ्या थोरपणावरि । वाचे नरहरि उच्चारीना ॥ध्रु.॥

जळो अंतरींचें सर्व जाणपण । विवादवचन अहंतेचें ॥२॥

सकळां चरणीं गळित माझा जीव । तुका म्हणे भाव एकविध ॥३॥

३८६९

मधुरा उत्तरासवें नाहीं चाड । अंतरंगीं वाड भाव असो ॥१॥

प्राणावेगळा न करी नारायण । मग नसो ज्ञान मूर्ख बरा ॥ध्रु.॥

जननिंदा होय तो बरा विचार । थोरवीचा भार कामा नये ॥२॥

तुका म्हणे चित्तीं भाव निष्टावंत । दया क्षमा शांत सर्वां भूतीं ॥३॥

३८७०

झाडा वरपोनि खाऊनियां पाला । आठवी विठ्ठला वेळोवेळां ॥१॥

वल्कलें नेसुनि ठुंगा गुंडाळुनी । सांडी देहभान जवळुनी ॥ध्रु.॥

लोकमान वमनासमान मानणें । एकांतीं राहणें विठोसाटीं ॥२॥

सहसा करूं नये प्रपंचीं सौजन्य । सेवावें अरण्य एकांतवास ॥३॥

ऐसा हा निर्धार करी जो मनाचा । तुका म्हणे त्याचा पांग फिटे ॥४॥

३८७१

भक्तिभावें करी बैसोनि निश्चित । नको गोवूं चित्त प्रपंचासी ॥१॥

एका दृढ करीं पंढरीचा राव । मग तुज उपाव पुढिल सुचे ॥ध्रु.॥

नको करूं कांहीं देवतापूजन । जप तप ध्यान तें ही नको ॥२॥

मानिसील झणी आपलिक कांहीं । येरझार पाहीं न चुके कदा ॥३॥

ऐसे जन्म किती पावलासी देहीं । अझूनि का नाहीं कळली सोय ॥४॥

सोय घरीं आतां होय पां सावध । अनुभव आनंद आहे कैसा ॥५॥

सहज कैसें आहे तेथीचें तें गुज । अनुभवें निज पाहे तुकीं ॥६॥

तुका म्हणे आतां होईं तूं सावध । तोडीं भवबंध एका जन्में ॥७॥

३८७२

दोराच्या आधारें पर्वत चढला । पाउलासाटीं केला अपघात ॥१॥

अष्टोत्तरदशें व्याधि ज्य वैद्यें दवडुनी । तो वैद्य मारूनि उत्तीर्ण जाला ॥ध्रु.॥

नव मास माया वाइलें उदरीं । ते माता चौबारीं नग्न केली ॥२॥

गायत्रीचें क्षीर पिळुनी घेऊनी । उपवासी बांधोनी ताडन करी ॥३॥

तुका म्हणे दासां निंदी त्याचें तोंड । पहातां नरककुंड पूर्वजांसी ॥४॥

३८७३

न कळे ब्रम्हज्ञान आचार विचार । लटिका वेव्हार करीतसे ॥१॥

विश्वामित्री पोटीं तयाचा अवतार । नांव महाखर चांडाळाचें ॥ध्रु.॥

द्रव्यइच्छेसाटीं करीतसे कथा । काय त्या पापिष्ठा न मिळे खाया ॥२॥

पोट पोसावया तोंडें बडबडी । नाहीं धडफुडी एक गोष्टी ॥३॥

तुका म्हणे तया काय व्याली रांड । येउनिया भंड जनामध्यें ॥४॥

३८७४

नित्य उठोनियां खायाची चिंता । आपुल्या तूं हिता नाठवीसी ॥१॥

जननीचे पोटीं उपजलासी जेव्हां । चिंता तुझी तेव्हां केली तेणें ॥ध्रु.॥

चातकां लागूनि मेघ नित्य वर्षे । तो तुज उदास करील केवीं ॥२॥

पक्षी वनचरें आहेत भूमीवरि । तयांलागीं हरि उपेक्षीना ॥३॥

तुका म्हणे भाव धरुन राहें चित्तीं । तरि तो श्रीपति उपेक्षीना ॥४॥

३८७५

जेजे आळी केली तेते गेली वांयां । उरला पंढरिराया श्रम माझा ॥१॥

काय समाधान केलें कोण वेळे । कोणें माझे लळे पाळियेले ॥ध्रु.॥

अभ्यास तो नाहीं स्वप्नीं ही दुश्चिता । प्रत्यक्ष कैंचा चि तो ॥२॥

आतां पुढें लाज वाटे पांडुरंगा । भक्त ऐसें जगामाजी जालें ॥३॥

तुका म्हणे आतां नाहीं भरवसा । मोकलिसी ऐसा वाटतोसी ॥४॥

३८७६

पूवाअहूनि बहु भक्त सांभाळिले । नाहीं अव्हेरिले दास कोणी ॥१॥

जेजे शरण आले तेते आपंगिले । पवाडे विठ्ठले ऐसे तुझे ॥ध्रु.॥

मिरवे चरणीं ऐसीये गोष्टीचें । भक्तसांभाळाचें ब्रीद ऐसें ॥२॥

तुका म्हणे आम्हांसाटी येणें रूपा । माझ्या मायबापा पांडुरंगा ॥३॥

३८७७

दर्दुराचें पिलुं म्हणे रामराम । नाहीं उदक उष्ण होऊं दिलें ॥१॥

कढेमाजी बाळ करी तळमळ । गोविंद गोपाळ पावें वेगीं ॥ध्रु.॥

आज्ञा तये काळीं केली पावकासी । झणी पिलीयासी तापवीसी ॥२॥

तुका म्हणे तुझे ऐसे हे पवाडे । वणिऩतां निवाडे सुख वाटे ॥३॥

३८७८

करुणा बहुत तुझिया अंतरा । मज विश्वंभरा कळों आलें ॥१॥

पक्षीयासी तुझें नाम जें ठेविलें । तयें उद्धरिलें गणिकेसी ॥ध्रु.॥

कुंटिणी ते दोष बहु आचरली । नाम घेतां आली करुणा तुज ॥२॥

हृदय कोमळ तुझें नारायणा । ऐसें बहुता जनां तारियेलें ॥३॥

तुका म्हणे सीमा नाहीं तुझे दये । कोमळ हृदय पांडुरंगा ॥४॥

३८७९

आजामेळा अंत मरणासी आला । तोंवरि स्मरला नाहीं तुज ॥१॥

प्राण जातेवेळे म्हणे नारायण । त्यासाटीं विमान पाठविलें ॥ध्रु.॥

बहुत कृपाळु होसी जगन्नाथा । त्रैलोक्यसमर्था सोइरिया ॥२॥

तुका म्हणे भक्तकाज तूं कैवारी । तुज साही चारी वणिऩताती ॥३॥

३८८०

धर्म रक्षावया अवतार घेशी । आपुल्या पाळिसी भक्तजना ॥१॥

अंबॠषीसाटीं जन्म सोसियेलें । दुष्ट निर्दाळिले किती एक ॥ध्रु.॥

धन्य तुज कृपासिंधु म्हणतील । आपुला तूं बोल साच करीं ॥२॥

तुका म्हणे तुज वणिऩती पुराणें । होय नारायणें दयासिंधु ॥३॥

३८८१

येउनी जाउनी पाहें तुजकडे । पडिल्या सांकडें नारायणा ॥१॥

आणीक कोणाचा मज नाहीं आधार । तुजवरि भार जीवें भावें ॥ध्रु.॥

निष्ठ‍ अथवा होई तूं कृपाळ । तुज सर्वकाळ विसरेंना ॥२॥

आपुलें वचन राहावें सांभाळून । तुम्हां आम्हां जाण पडिपाडु ॥३॥

ज्याच्या वचनासी अंतर पडेल । बोल तो होईंल तयाकडे ॥४॥

तुम्हां आम्हां तैसें नाहीं म्हणे तुका । होशील तूं सखा जीवलगा ॥५॥

३८८२

आइक नारायणा वचन माझें खरें । सांगतों निर्धारें तुजपासीं ॥१॥

नाहीं भाव मज पडिली लोककाज । राहिलेंसे काज तुझे पायीं ॥२॥

जरि तुज कांहीं करणें उचित । तारीं तूं पतित तुका म्हणे ॥३॥

३८८३

अनाथ परदेशी हीन दीन भोळें । उगलें चि लोळे तुझे रंगीं ॥१॥

आपुलें म्हणावें मज नुपेक्षावें । प्रेमसुख द्यावें मायबापा ॥ध्रु.॥

कासवीचे परि दृष्टी पाहें मज । विज्ञानीं उमज दावुनियां ॥२॥

तुका म्हणे तुझा जालों शरणागत । काया वाचा चित्त दुजें नाहीं ॥३॥

३८८४

पावलों पंढरी वैकुंठभवन । धन्य आजि दिन सोनियाचा ॥१॥

पावलों पंढरी आनंदगजरें । वाजतील तुरें शंख भेरी ॥ध्रु.॥

पावलों पंढरी क्षेमआलिंगनीं । संत या सज्जनीं निवविलें ॥२॥

पावलों पंढरी पार नाहीं सुखा । भेटला हा सखा मायबाप ॥३॥

पावलों पंढरी येरझार खुंटली । माउली वोळली प्रेमपान्हा ॥४॥

पावलों पंढरी आपुलें माहेर । नाहीं संवसार तुका म्हणे ॥५॥

३८८५

अभयदान मज देई गा उदारा । कृपेच्या सागरा पांडुरंगा ॥१॥

देहभाव तुझ्या ठेवियेला पायीं । आणीक मी कांही नेणें दुजें ॥ध्रु.॥

सेवा भक्ति भाव नेणें मी पतित । आतां माझें हित तुझ्या पायीं ॥२॥

अवघा निरोपिला तुज देहभाव । आतां मज पाव पांडुरंगा ॥३॥

तुका म्हणे तुजें नाम दिनानाथ । तें मज उचित करीं आतां ॥४॥

३८८६

लागो तुझी सोय ऐसे कोणी करी । माझे विठाबाईं जननिये ॥१॥

पतितपावन म्हणविसी जरी । आवरण करीं तरी माझें ॥ध्रु.॥

नाहीं तरी ब्रीद टाकीं सोडूनियां । न धरिसी माया जरी माझी ॥२॥

बोलिला तो बोल करावा साचार । तरि लोक बरें म्हणतील ॥३॥

करावा संसार लोक लाजे भेणें । वचनासी उणें येऊं नेदीं ॥४॥

तुम्हां आम्हां तैसें नाहीं म्हणे तुका । होशील तूं सखा जीवलग ॥५॥

३८८७

तू आम्हां सोयरा सज्जन सांगाति । तुजलागीं प्रीति चालो सदा ॥१॥

तूं माझा जिव्हाळा जीवाचा जिवलग । होसी अंतरंग अंतरींचा ॥ध्रु.॥

गण गोत मित्र तूं माझें जीवन । अनन्यशरण तुझ्या पांयीं ॥२॥

तुका म्हणे सर्वगुणें तुझा दास । आवडे अभ्यास सदा तुझा ॥३॥

३८८८

आवडेल तैसें तुज आळवीन । वाटे समाधान जीवा तैसें ॥१॥

नाहीं येथें कांहीं लौकिकाची चाड । तुजविण गोड देवराया ॥ध्रु.॥

पुरवीं मनोरथ अंतरींचें आर्त । धायेवरि गीत गाई तुझे ॥२॥

तुका म्हणे लेंकी आळवी माहेरा । गाऊं या संसारा तुज तैसें ॥३॥

३८८९

माझें मुख नामीं रंगो सर्वकाळ । गोविंद गोपाळ राम कृष्ण ॥१॥

अबद्ध चांगलें गाऊं भलतैसें । कळलें हें जैसें मायबापा ॥२॥

तुका म्हणे मज न लगे वांकडें । मी तुझें बोबडें बाळ तान्हें ॥३॥

३८९०

यालागीं आवडी म्हणा राम कृष्ण । जोडा नारायण सर्वकाळ ॥१॥

सोपें हें साधन लाभ येतो घरा । वाचेसी उच्चारा राम हरि ॥ध्रु.॥

न लगती कष्ट न लगे सायास । करावा अभ्यास विठ्ठलाचा ॥२॥

न लगे तप तीर्थ करणें महादान । केल्या एक मन जोडे हरि ॥३॥

तुका म्हणे कांहीं न वेचितां धन । जोडे नारायण नामासाटीं ॥४॥

३८९१

झांकूनियां नेत्र काय जपतोसी । जंव नाहीं मानसीं प्रेमभाव ॥१॥

रामनाम म्हणा उघड मंत्र जाणा । चुकती यातना गर्भवास ॥ध्रु.॥

मंत्र यंत्र संध्या करिसी जडीबुटी । तेणें भूतसृष्टी पावसील ॥२॥

तुका म्हणे ऐक सुंदर मंत्र एक । भवसिंधुतारक रामनाम ॥३॥

३८९२

पापिया चांडाळा हरिकथा नावडे । विषयालागीं आवडें गाणें त्याला ॥१॥

ब्राम्हणा दक्षणा देतां रडे रुका । विषयालागीं फुका लुटीतसे ॥ध्रु.॥

वीतभरि लंगोटी नेदी अतीताला । खीरम्या देतो शाला भोरप्यासी ॥२॥

तुका म्हणे त्याच्या थुंका तोंडावरि । जातो यमपुरी भोगावया ॥३॥

३८९३

क्षुधारथी अन्नें दुष्काळें पीडिलें । मिष्टान्न देखिलें तेणें जैसें ॥१॥

तैसें तुझे पायीं लांचावलें मन । झुरे माझा प्राण भेटावया ॥ध्रु.॥

मांजरें देखिला लोणियांचा गोळा । लावुनियां डोळा बैसलेंसे ॥२॥

तुका म्हणे आतां झडी घालूं पाहें । पांडुरंगे माये तुझे पायीं ॥३॥

३८९४

स्वामीसी संकट पडे जे गोष्टीचें । काय त्या प्रेमाचें सुख मज ॥१॥

दुःखवीना चित्त तुझें नारायणा । कांहीं च मागेना तुजपासीं ॥ध्रु.॥

रिद्धि सिद्धि मोक्ष संपित्त विलास । सोडियेली आस याची जीवें ॥२॥

तुका म्हणे एके वेळे देई भेटी । वोरसोनि पोटीं आलिंगावें ॥३॥

३८९५

देव तिंहीं बळें धरिला सायासें । करूनियां नास उपाधीचा ॥१॥

पर्वपक्षी धातु धिःकारिलें जन । स्वयें जनार्दन ते चि जाले ॥२॥

तुका म्हणे यासी न चले तांतडी । अनुभवें गोडी येइल कळों ॥३॥

३८९६

भेटीवांचोनियां दुजें नाहीं चित्तीं । येणें काकुलती याजसाटीं ॥१॥

भेटोनियां बोलें आवडीचें गुज । आनंदाच्या भोजें जेवूं संगें ॥ध्रु.॥

मायलेकरासीं नाहीं दुजी परि । जेऊं बरोबरी बैसोनियां ॥२॥

तुका म्हणे ऐसें अंतरींचें आर्त । यावें जी त्वरित नारायणा ॥३॥

३८९७

आविसाचे आसे गळ गिळी मासा । फुटोनियां घसा मरण पावे ॥१॥

मरणाचे वेळे करी तळमळ । आठवी कृपाळ तये वेळीं ॥२॥

अंतकाळीं ज्याच्या नाम आलें मुखा । तुका म्हणे सुखा पार नाहीं ॥३॥

३८९८

जायाचें शरीर जाईंल क्षणांत । कां हा गोपिनाथ पावे चि ना ॥१॥

कृपेचे सागर तुम्ही संत सारे । निरोप हा फार सांगा देवा ॥ध्रु.॥

अनाथ अज्ञान कोणी नाहीं त्यासि । पायापें विठ्ठला ठेवीं मज ॥२॥

तुका म्हणे ऐसें करावें निर्वाण । मग तो रक्षण करिल माझें ॥३॥

३८९९

त्रासला हा जीव संसारींच्या सुखा । तुजविण सखा नाहीं कोणी ॥१॥

ऐसें माझें मनीं वाटे नारायणा । घालावी चरणावरि मिठी ॥ध्रु.॥

कइं तें सुंदर देखोनि रूपडें । आवडीच्या कोडें आळंगीन ॥२॥

नाहीं पूर्व पुण्य मज पापरासी । म्हणोनि पायांसी अंतरलों ॥३॥

अलभ्य लाभ कैंचा संचितावेगळा । विनवी गोपाळा दास तुका ॥४॥

३९००

मोलाचें आयुष्य वेचुनियां जाय । पूर्वपुण्यें होय लाभ याचा ॥१॥

अनंतजन्मींचे शेवट पाहतां । नर देह हातां आला तुझ्या ॥ध्रु.॥

कराल ते जोडी येईंल कार्यासी । ध्यावें विठ्ठलासी सुखालागीं ॥२॥

सांचलिया धन होईंल ठेवणें । तैसा नारायण जोडी करा ॥३॥

करा हरिभक्ती परलोकीं ये कामा । सोडवील यमापासोनियां ॥४॥

तुका म्हणे करा आयुष्याचें मोल । नका वेचूं बोल नामेंविण ॥५॥

तुकाराम गाथा

संत तुकाराम
Chapters
गाथा १ ते ३०० गाथा ३०१ ते ६०० गाथा ६०१ ते ९०० गाथा ९०१ ते १२०० गाथा १२०१ ते १५०० गाथा १५०१ ते १८०० गाथा १८०१ ते २१०० गाथा २१०१ ते २४०० गाथा २४०१ ते २७०० गाथा २७०१ ते ३००० गाथा ३००१ ते ३३०० गाथा ३३०१ ते ३६०० गाथा ३६०१ ते ३७०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ३७०१ ते ३८०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ३८०१ ते ३९०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ३९०१ ते ४००० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ४००१ ते ४१०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ४१०१ ते ४२०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ४२०१ ते ४३०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ४३०१ ते ४४०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ४४०१ ते ४५०० तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह ४५०१ ते ४५८३