श्रीव्यासांनीं आपला पुत्र शुकयोगींद्र यांना आपल्यासारखेंच ‘ ज्ञानी ’ केले
श्रीव्यासांनीं आपला पुत्र शुकयोगींद्र यांना आपल्यासारखेंच ‘ ज्ञानी ’ केले
जंव अर्थाअर्थी चोखडी गोडी । तंव अतिशयें अतिआवडी । श्रीशुकाची पडली उडी । सर्वांगी चोखडी चाखिली चवी ॥२५॥
ऐसा देखोनी अधिकार । श्रीव्यासें निजकुमर । उपदेशिला शुकयोगींद्र । जो ज्ञाननरेंद्र योगियांचा ॥२६॥
जो ब्रह्मचर्यशिरोमणी । जो भक्तांमाजीं अग्रगणी । जो योग्यांचा मुकुटमणी । सज्ञान चरणीं लागती ज्याचे ॥२७॥
जो सुखरुपें रुपा आला । की शांतिरसाचा ओतिला । निखळ विज्ञानाचा घडला । स्वयें साकारला परब्रह्मरुप ॥२८॥
त्याच्या देहाची पाहतां शोभ । ब्रह्मज्ञानी निघाले कोंब । तो ज्ञानाचा पूर्णबिंब । स्वयें स्वयंभ पूर्णब्रह्म ॥२९॥
दशलक्षण श्रीव्यासोक्ती । चतुःश्लोकीचे अर्थप्राप्ती । श्रीशुकाची निजस्थिती । झाली निश्चितीं परब्रह्मरुप ॥३०॥
यापरी श्रीशुक्र आपण । स्वयें झाला स्वानंदघन । त्या आनंदाचें समाधान । पाहोनि पूर्ण समाधिस्थ झाला ॥३१॥
नाहीं वृत्तिधैर्यधारणा । आपेंआप सहजें जाणा । समाधी आली समाधाना । सुखरुपें पूर्णार्णवबोध झाला ॥३२॥
समाधी आणि उत्थान । दोहीं अवस्था गिळूनी जाण । शुक्र आपणिया आपण । सुखरुपें पूर्ण प्रबोध पावे ॥३३॥
दहा हजार वर्षे श्रीशुक समाधि अवस्थेंत
ते समाधीचा अवबोध । शुकासी वाटे निमिषार्ध । बाहेर लौकिक प्रसिद्ध । दशसहस्त्राब्द पुराणगणना ॥३४॥
दशसहस्त्रवर्षेपर्यत । श्रीशुक होता समाधिस्थ । ऐसी महापुराणें गर्जत । शुकासी वाटत निमिषार्ध पैं ॥३५॥
यालागीं स्वरुपीं निर्वाही । सर्वथा रीघ मना नाहीं । मुख्य काळचि जेथें नाहीं । काळगणना तेठायीं । ठसावे कोणा ॥३६॥
लवनिमिषपळेंपळ । साधूनियां समाधि त्रिकाळ । हें मायामय मृगजळ । स्वरुपीं अळुमाळ स्पर्शलें नाहीं ॥३७॥
जो सूर्यापासीं स्वयें राहे । त्यासी उदयास्त भेटों नलाहे । तेवीं स्वरुपीं जो निमग्न होये । त्यासी काळाची सोये स्वप्नीहि नलगे ॥३८॥
काळगणनाप्रसिद्धी । हे लौकिकी जाण त्रिशुद्धी । स्वस्वरुपींचा संबंधी । काळाची अवधी निः शेष नपवे ॥३९॥
जें जें आकारासी आलें । तें तें जाण काळें ग्रासिलें । काळासी ज्यानें सबाह्य व्यापिलें । तेथें काळाचेंही गेलें काळत्व सगळें ॥९४०॥
ते स्वरुपी निजनिर्वाही । शुक समाधिस्थ जाहला पाही । मां काळगणना तेठायीं । कैंची काई सांगावी पां ॥४१॥
यालागीं समाधि आणि उत्थान । हें अपक्वासीच घडे जाण । पूर्वाच्या अंगा लक्षण । अणुप्रमाण असेचिना ॥४२॥
पूर्णाची लक्षितां लक्षणें । थोटावली अवधी पुराणें । वेद ‘ नेति नेति ’ म्हणे । तेथें माझें बोलणें सरे केवीं ॥४३॥
पूर्णयोगी प्रारब्धवशें । लौकिकीं जैसा तैसा दिसे । तेही पूर्णस्थिती तो असे । कांहीं अनारिसें करी ना करवी ॥४४॥
ब्रह्मस्वरुप श्रीशुक व्युत्थानदर्शेत येतांच परीक्षितीच्या घरीं आले
यापरी शुकाची समाधि जाणा । स्वयें आली समाधाना । तैंच परीक्षितीच्या सदना । विचरतां त्रिभुवना अवचट आला ॥४५॥
बाप भाग्य परीक्षिती । ब्रह्मनिधी लागला हातीं । ब्रह्मज्ञानाची ऐसी ख्याती । घातली जगतीं ज्ञानपव्हे ॥४६॥