लावणी ९ वी
चल दुर हो पलिकडे सुकाळे जन झव कीं तू देहा दिसा ।
गेला भर नवतीचा, यापुढें काय आतां राहिल्या पिसा ? ॥धृ०॥
उतार जाहलें वय, माघारें न ये फिरून जें जें घडलें ।
वाइट झालें तोंड, अतां गडे गालाला पोचे पडले ।
पोटर्यांची नळकांडी जहाली, मांडयांचे गोळे झडले ।
भोगावी यापुढें अमंगळ असें तरि कोणाचें अडलें ? ।
कोठुनि पैदा झालें न कळे हें स्वरूप कोणीकडलें ।
द्रव्य खर्चिणें नको, तुझ्याकडे त्या पुरुषाचे मन जडलें ।
येत्या जात्यापाशि घरोघरिं मागत जा पैसा पैसा ॥१॥
थाट करूनि शिंदळीचा फिरसी लोकांचे दारोदारीं ।
कंबर काळी सुकट, पुसेना फुकट कोणि पैश्यावेरी ।
तेलकटीच्या मळ्या अंगावर, उवालिखा माशा वारी ।
भिक मागत जा स्वच्छ मुखानें, म्हणे मल्हारीची वारी ।
सांधोसांधीं डाग चकदळीं, मुख दुर्गंधीची मोरी ।
खवट खोबरें, कच्ची चिकटी डोईला घाशी बेरी ।
नाहिं भीड मुर्वत मर्यादा, धिपट दांडगी औदसा ॥२॥
आपण कायाहीन असून चांगल्या नारीचा आणसी ठेवा ।
एक लुगडें एक चोळी मिळेना, दुसर्याचा करिशी हेवा ।
रोज हिंडशी गल्लोगल्लीं रस्त्यानें यावा जावा ।
सवंग मेवा गुळ दमडीचा भलत्यानें घ्यावा खावा ।
अनभ्यस्त पाहून एकादा गरिब बिचारा बुडवावा ।
कोणि तुला भेटतां खपाव्या, मग म्हणशी देवा ! देवा ! ।
न भोगुं देशीं फुकट, कशाला उगाच म्हणशी बसा बसा? ॥३॥
कां ग द्रव्य मागसी धनलोभे, अजुन तुला नाहीं ठावें ? ।
शहाणपणाची गोष्ट ऐक तूं, गुणि जनास भोगूं द्यावें ।
ज्याचें चांगुलपण त्याला तें, आपल्याला तें कशास हवें ।
नलगे मिठाई तुला सुखानें, राताळें भाजुनि खावें ॥४॥
प्रीतीचें सदावर्त, फल परोपकाराचें घ्यावें ।
माल नासका सवंग विकावा, बरें सांगितलें ऐकावें ।
कवन करी होनाजी बाळा, अज्ञानें पहावा अरसा ।
ही खोली तुज इनाम जागा, नांदत जा वरसोवरसा ॥५॥
गेला भर नवतीचा, यापुढें काय आतां राहिल्या पिसा ? ॥धृ०॥
उतार जाहलें वय, माघारें न ये फिरून जें जें घडलें ।
वाइट झालें तोंड, अतां गडे गालाला पोचे पडले ।
पोटर्यांची नळकांडी जहाली, मांडयांचे गोळे झडले ।
भोगावी यापुढें अमंगळ असें तरि कोणाचें अडलें ? ।
कोठुनि पैदा झालें न कळे हें स्वरूप कोणीकडलें ।
द्रव्य खर्चिणें नको, तुझ्याकडे त्या पुरुषाचे मन जडलें ।
येत्या जात्यापाशि घरोघरिं मागत जा पैसा पैसा ॥१॥
थाट करूनि शिंदळीचा फिरसी लोकांचे दारोदारीं ।
कंबर काळी सुकट, पुसेना फुकट कोणि पैश्यावेरी ।
तेलकटीच्या मळ्या अंगावर, उवालिखा माशा वारी ।
भिक मागत जा स्वच्छ मुखानें, म्हणे मल्हारीची वारी ।
सांधोसांधीं डाग चकदळीं, मुख दुर्गंधीची मोरी ।
खवट खोबरें, कच्ची चिकटी डोईला घाशी बेरी ।
नाहिं भीड मुर्वत मर्यादा, धिपट दांडगी औदसा ॥२॥
आपण कायाहीन असून चांगल्या नारीचा आणसी ठेवा ।
एक लुगडें एक चोळी मिळेना, दुसर्याचा करिशी हेवा ।
रोज हिंडशी गल्लोगल्लीं रस्त्यानें यावा जावा ।
सवंग मेवा गुळ दमडीचा भलत्यानें घ्यावा खावा ।
अनभ्यस्त पाहून एकादा गरिब बिचारा बुडवावा ।
कोणि तुला भेटतां खपाव्या, मग म्हणशी देवा ! देवा ! ।
न भोगुं देशीं फुकट, कशाला उगाच म्हणशी बसा बसा? ॥३॥
कां ग द्रव्य मागसी धनलोभे, अजुन तुला नाहीं ठावें ? ।
शहाणपणाची गोष्ट ऐक तूं, गुणि जनास भोगूं द्यावें ।
ज्याचें चांगुलपण त्याला तें, आपल्याला तें कशास हवें ।
नलगे मिठाई तुला सुखानें, राताळें भाजुनि खावें ॥४॥
प्रीतीचें सदावर्त, फल परोपकाराचें घ्यावें ।
माल नासका सवंग विकावा, बरें सांगितलें ऐकावें ।
कवन करी होनाजी बाळा, अज्ञानें पहावा अरसा ।
ही खोली तुज इनाम जागा, नांदत जा वरसोवरसा ॥५॥