लावणी २६ वी
दैवाने गांठ जणुं पडलि देवभक्ताची ।
तोडाल प्रीत तरि आण माझ्या रक्ताची ॥धृ०॥
पहिले दिवसापसुन लागला चटका ।
काय सुख सांगावे, ही सोन्याची घटका ।
सकुमार लगी मी केवळ, तुं जरिपटका ।
लागेल लगी मी केवळ, तुं जरिपटका ।
लागेल गरज त्या काळि मला तुम्हि हटका ।
मारितां हतावर हात, न व्हा लटका ।
जाउं द्या निधोन, आला रागाचा झटका ।
नेटका पुरुष चंद्रवर्ण ज्ञानी, पूर्ण स्वरूप सापडलें ।
छळितात, तस्करी तारुण्य आचरतां पुण्य पाठिशीं दडलें ।
सार्या गोष्टीला होय, अवधी सोय करून गळिं पडले ।
वाढले दोन कुच नाजुक ह्रदयावरती-टवटवति ।
जाहले वयस्कर आतां अंगि फुरफुरती-नवि नवती ।
निर्लज्याधिर होउन जिवलगा फिरती-तुजभवती ।
घरगुती मिठाई, पहा नव्हे विक्ताची ॥१॥
एक लेशमात्र काहीं अन्याय न घडतां ।
नवरत्न हाराला जडले कां हो विघडतां ? ।
झिजलें मस्तक रात्रंदिवस पाया पडतां ।
करकरुन विनंत्या दमले कान उघडितां ।
बोलतां नये, मजला शब्दांत पकडतां ।
शेजारीं हिर्याच्या पाच शोभली जडतां ।
भिडभिडतां तेव्हां अवकाश करून, सावकारा, करिते अर्जी ।
ईश्वरकरणी नाकळे कृपेच्या बळें प्याद्याचे फर्जी ।
हा संगयोग सर्वहि, कसें तें दहि दुधाला विरजी ।
निष्ठुर मर्जि तरी कशावरून मजवरती-ठरवावी ।
लाविलीस लग ती अतां जनांमधें पुरती-मिरवावी ।
घर पुसत अलेली वस्त, कां हो मग दुर ती-करवावी ? ।
पुरवावी निरंतर आशा विषयसक्ताची ॥२॥
अलभ्य लाभ हें माझें वचन सकारा ।
अहो प्राणसख्या, मम सौख्याच्या अधिकारा ।
वर्तल्या प्रीतिचा ताळेबंद अकारा ।
अनमान नसावा माझ्या नांवरुकारा ।
ब्रह्मज्ञ, चतुर, स्वत्सिद्ध सुजन साहकारा ।
सायासि मिळाला, नव्हे जिन्नस नाकारा ।
अकरा बारा वर्षापुन सेवा जपुन दशा लोटिते ।
खोटसाल मायाजाल तुंबला गाळ, कळ घोटिते ।
हर्षामधें असतां इथें, जातसा जिथें तिथें गांठते ।
कठिते काळ मी त्रिकाळ तुमचे द्वारीं-अर्जवितां ।
भागले नवस करकरून, देव वेव्हारीं-माजवितां ।
बोलुन भाषणें नानापरि वेव्हारीं-लाजवितां ।
उभयतां जन्मपत्रिका कोर्या वक्ताची ? ॥३॥
पदरच्या दासिचा संशय कां हो पडावा ? ।
सार्थकीं देह तुमच्या पदकमळीं जडावा ।
कार्यास हात घालुन मग कां काढावा ? ।
येकांतीं कसा माझा शालु फेडावा ।
स्नेह शरण आल्याचा काय म्हणुन तोडावा ? ।
मजविषयीं सकळ मळ गंगाजळिं सोडावा ।
वाढावा कायावृक्ष, नका करूं रुक्ष दया मजवरली ।
निजनिजतां जाहले धीट, कराग्रिं घट्ट पाउलें धरलीं ।
पद शिवतां तो श्रीराम सगुण निष्काम शिळा उद्धरली ।
भरलि नौका उंच माल पैलतीरासी-उतरा जी ।
मी हजीर असुन तर कां करितां गुणराशी-इतराजी ? ।
जाहले परस्पर त्या कमळण भ्रमरासी-चित्त राजी ।
होनाजी बाळा म्हणे, कर मक्ता उक्ताची ।
लागेल द्रव्य तें घे, हुंडि नक्ताची ॥४॥
तोडाल प्रीत तरि आण माझ्या रक्ताची ॥धृ०॥
पहिले दिवसापसुन लागला चटका ।
काय सुख सांगावे, ही सोन्याची घटका ।
सकुमार लगी मी केवळ, तुं जरिपटका ।
लागेल लगी मी केवळ, तुं जरिपटका ।
लागेल गरज त्या काळि मला तुम्हि हटका ।
मारितां हतावर हात, न व्हा लटका ।
जाउं द्या निधोन, आला रागाचा झटका ।
नेटका पुरुष चंद्रवर्ण ज्ञानी, पूर्ण स्वरूप सापडलें ।
छळितात, तस्करी तारुण्य आचरतां पुण्य पाठिशीं दडलें ।
सार्या गोष्टीला होय, अवधी सोय करून गळिं पडले ।
वाढले दोन कुच नाजुक ह्रदयावरती-टवटवति ।
जाहले वयस्कर आतां अंगि फुरफुरती-नवि नवती ।
निर्लज्याधिर होउन जिवलगा फिरती-तुजभवती ।
घरगुती मिठाई, पहा नव्हे विक्ताची ॥१॥
एक लेशमात्र काहीं अन्याय न घडतां ।
नवरत्न हाराला जडले कां हो विघडतां ? ।
झिजलें मस्तक रात्रंदिवस पाया पडतां ।
करकरुन विनंत्या दमले कान उघडितां ।
बोलतां नये, मजला शब्दांत पकडतां ।
शेजारीं हिर्याच्या पाच शोभली जडतां ।
भिडभिडतां तेव्हां अवकाश करून, सावकारा, करिते अर्जी ।
ईश्वरकरणी नाकळे कृपेच्या बळें प्याद्याचे फर्जी ।
हा संगयोग सर्वहि, कसें तें दहि दुधाला विरजी ।
निष्ठुर मर्जि तरी कशावरून मजवरती-ठरवावी ।
लाविलीस लग ती अतां जनांमधें पुरती-मिरवावी ।
घर पुसत अलेली वस्त, कां हो मग दुर ती-करवावी ? ।
पुरवावी निरंतर आशा विषयसक्ताची ॥२॥
अलभ्य लाभ हें माझें वचन सकारा ।
अहो प्राणसख्या, मम सौख्याच्या अधिकारा ।
वर्तल्या प्रीतिचा ताळेबंद अकारा ।
अनमान नसावा माझ्या नांवरुकारा ।
ब्रह्मज्ञ, चतुर, स्वत्सिद्ध सुजन साहकारा ।
सायासि मिळाला, नव्हे जिन्नस नाकारा ।
अकरा बारा वर्षापुन सेवा जपुन दशा लोटिते ।
खोटसाल मायाजाल तुंबला गाळ, कळ घोटिते ।
हर्षामधें असतां इथें, जातसा जिथें तिथें गांठते ।
कठिते काळ मी त्रिकाळ तुमचे द्वारीं-अर्जवितां ।
भागले नवस करकरून, देव वेव्हारीं-माजवितां ।
बोलुन भाषणें नानापरि वेव्हारीं-लाजवितां ।
उभयतां जन्मपत्रिका कोर्या वक्ताची ? ॥३॥
पदरच्या दासिचा संशय कां हो पडावा ? ।
सार्थकीं देह तुमच्या पदकमळीं जडावा ।
कार्यास हात घालुन मग कां काढावा ? ।
येकांतीं कसा माझा शालु फेडावा ।
स्नेह शरण आल्याचा काय म्हणुन तोडावा ? ।
मजविषयीं सकळ मळ गंगाजळिं सोडावा ।
वाढावा कायावृक्ष, नका करूं रुक्ष दया मजवरली ।
निजनिजतां जाहले धीट, कराग्रिं घट्ट पाउलें धरलीं ।
पद शिवतां तो श्रीराम सगुण निष्काम शिळा उद्धरली ।
भरलि नौका उंच माल पैलतीरासी-उतरा जी ।
मी हजीर असुन तर कां करितां गुणराशी-इतराजी ? ।
जाहले परस्पर त्या कमळण भ्रमरासी-चित्त राजी ।
होनाजी बाळा म्हणे, कर मक्ता उक्ताची ।
लागेल द्रव्य तें घे, हुंडि नक्ताची ॥४॥