अद्वैत - अभंग २३८१ ते २४००
२३८१
आम्हां येणें न जाणें जिणें ना मरणें । करणें ना भोगणें पापपुण्य ॥१॥
जैसें असों तैसे आपोआप प्रकाशों । कवणा न दिसों ब्रह्मादिकां ॥२॥
नवल नवल सांगती सखोल । अनुभवीं हे बोल जाणताती ॥३॥
आम्हां कवण पदा जाणें ना कवण देवा भेटणें । आप आपणांमाजीं राहणें अखंडीत ॥४॥
सत्य कैलास वकुंठ हे आम्हां माजी होती जाती । या सकळां विश्रांती आमुच्या रुपीं ॥५॥
चंद्र सुर्य तारा हा पंचभौतिक पसारा । आम्हांमाजीं खरा होत जात ॥६॥
इतुकें दिधलें आम्हांक गुरुजनार्दनीं । एक जनार्दनीं । एका जनार्दनीं व्यापियेला ॥७॥
२३८२
सात्विकाभरणें रोमासी दाटणे । स्वेदाचे जीवन येऊं लागे ॥१॥
कांपे तो थरारी स्वरुप देखे नेत्री । अश्रु त्या भीतरीं वाहताती ॥२॥
आनंद होय पोटीं स्तब्ध जाती कंठीं । मौन वाक्पृटीं धरुनी राहे ॥३॥
टाकी श्वासोच्छवास अश्रुभाव देखा । जिरवुनी एका स्वरुप होय ॥४॥
एका जनार्दनीं ऐसेम अष्टभाव । उप्तन्न होतां देव कृपा करी ॥५॥
२३८३
बोधभानु तया नाहीं माध्यान्ह सायंप्रातर नाहीं तेथें कैंचा अस्तमान ॥१॥
कर्माचि खुंटलें करणेंचि हारपलें । अस्तमान गेलें अस्तमाना ॥२॥
जिकडे पाहे तिकडे उदयोचि दिसे । पूर्वपश्चिम तेथें कैंचा भासे ॥३॥
एका जनार्दनीं नित्य प्रकाशा । कर्माकर्म जालें दिवसा चंद्र जैसा ॥४॥
२३८४
श्रवणीं ऐकोनी पाहावया येणें । तंव डोळेचि जाले देखणें ॥१॥
आतां पहावें तें काये । जे पाहें तें आपणचि आहे ॥२॥
जें जें देखों जाये दिठी । तें देखणें होउनी नुठी ॥३॥
एका जनार्दनीं पाहे लीला । पाहतां पाहणें अवलीळा ॥४॥
२३८५
रतीच्या अंती जें होय सुख । सर्वांगीं तें सर्वदा देख ॥१॥
इंद्रियाविण आहे गोडी । तेथींचा स्वादु कवण काढी ॥२॥
आधींच करणी कैसी यक्षिनी । गोडपणें कैसी देत आहे धणी ॥३॥
एका जनार्दनीं लागला छंदु । एकपणेंविण घेतला स्वादु ॥४॥
२३८६
पाहतां पाहतां कैसें पालटलें मन । देखणेचि दाविलेंक चोरुनी गगन ॥१॥
आनंदें जनार्दना लागलों मी पायां । गेली माझी माया नाहींपणे ॥२॥
देखणेंचि केवळ दिसताहे सकळक । सुखाचे निष्फळ वोतिलें जग ॥३॥
एक जनार्दनीं निमाला एकपणें । मोहाचें सांडणें माया घेऊनी ॥४॥
२३८७
ताट भोक्ता आणि भोजन । जो अवघाचि झाला आपण ॥१॥
भली केली आरोगण । सिद्ध स्वादुचि झाला आपण ॥२॥
कैसी गोडी ग्रासोग्रासीं । चवी लागली परम पुरुषीं ॥३॥
रस सेवितां स्वमुखें । तेणें जगदुदर पोखे ॥४॥
संतृप्त झाली तृप्ती। क्षुधेतृषेची झाली शांती ॥५॥
एका जनार्दनीं तृप्त झाला । शेखीं संसारा आंचवला ॥६॥
२३८८
मारग ते बहु बहुत प्रकार । प्रणव विचार जयापरी ॥१॥
आदि अंतु नाहीं मार्गाची ग्वाही । साधनें लवलाहीं वायां पंथें ॥२॥
जया जी भावना तोचि मार्ग नीट । परी समाधान चित्त नाहें तेथें ॥३॥
एका जनार्दनीं संतमार्ग खरा । येर तो पसारा हाव भरी ॥४॥
२३८९
शय्याशयन आणि शेजार । तें अवघेंचि जालें शरीर ॥१॥
कैसें नीज घेतसे निजे । नीज देखोनी समाधी लाजे ॥२॥
जागृती जागे निजे । स्वप्न सुषुप्तीचे निजगुंजें ॥३॥
एका जनार्दनीं निजला । तो नीजचि होउनी ठेला ॥४॥
२३९०
सन्मुख देखोनियां भेटी धांवा । तंव दशादिशा उचलल्या खेंवा ॥१॥
आतां नवल भेटी देव । पुढें आलिंगितां सर्वांगी खेंव ॥२॥
आलिंगनीं गगन लोपे । खेंव द्तां गगन हारपे ॥३॥
एका जनार्दनीं भेटी भावो । जिण्या मरण्या नुरेचि ठावो ॥४॥
२३९१
तळीं हारपली धरा । वरी ठावो नाहीं अंबरा ॥१॥
ऐसा सहजीसहज निजे । एकाएकपणेंविन शेजे ॥२॥
डावे उजवे कानीं । निजे नीज कोंदलें नयनीं ॥३॥
दिवसनिशीं हारपलीं दोन्हीं । एका निजिजे जनार्दनीं ॥४॥
२३९२
पाहुं जातां नारायणा । पाहतां मुकिजे आपणा ॥१॥
ऐसा भेटीचा नवलाव । पाहतां नुरे भक्तदेव ॥२॥
पाहतां नाठवेचि दुजें । तेंचि होइजे सहजें ॥३॥
एका जनार्दनीं भेटी । जन्ममरण होय तुटी ॥४॥
२३९३
मुनीजन साधिती साधनीं । तो हरी कोंदला नयनीं ॥१॥
नवल हो नवल वाटलें । निरखितां निरखितां मनहीं आटले ॥२॥
स्थूल देहीं देहधर्मा । गोष्टी केली हो परब्रह्मां ॥३॥
व्यापला तो एका जनार्दनीं । पाहतां दिसे जनीं वनीं ॥४॥
२३९४
उघडा देव दिंगबर भक्त । दोहींचा सांगात एक जाहला ॥१॥
देव नागवा भक्त नागवा । कोणाची केशवा लाज धरुं ॥२॥
देव निलाजरा भक्त बाजारी । देहामाझारी उरीं नाहीं ॥३॥
उघडें नागवें जाहलें एक । एका जनार्दनीम देखणें देख ॥४॥
२३९५
भूमी शोधोनी साधिलें काज । गुरुवचन बीज पेरियलें ॥१॥
कैसें पिक पिकलें प्रेमाचें । सांठवितां गगन टाचें ॥२॥
सहाचारी शिणले मापारी । कळला नव्हे अद्याप वरी ॥३॥
एकजनार्दनीं निजभाव । देहीं पिकला अवघा देव ॥४॥
२३९६
मी मी म्हणतां अवघें मी जालों । तूंपणाचा बोला लाजूनियां ठेलों ॥१॥
मी ना कोणाचा ना माझें कोणी । एकुविण एकु सहज निर्वाणीं ॥२॥
माझें मीपण मजमाजीं निमालें । एकोनेक सकळ सहजीं सहज जालें ॥३॥
एकाजनार्दनीं गणीत नवानी येकु । परापरते सारुनी उगला सिध्दांतु ॥४॥
२३९७
मी मी म्हणतां माझें मीच मी नेणें । चुकली रविकिरणें सुर्या धुंडिती ॥१॥
मजलागीं मी तो म्यां भेटावें तें कैंसें । दीपप्रभा पुसे दीपकासी ॥२॥
सबाह्म अभ्यंतरीं गगन सावकाश । तैसें घटावकाश महदाकाशी ॥३॥
एका जनार्दनीं एकत्वें जन वन । जन आम्हां दिसे जनार्दन ॥४॥
२३९८
भावों देव कीं देवीं भाव । दोहींचा उगव करुनी दावा ॥१॥
भावा थोर कीं देव थोर । दोहींचा निर्धार करुनी दावा ॥२॥
जंव जंव भाव तंव तंव देव । भाव नाहीं तेथें देवाचि वाव ॥३॥
एका जनार्दनीं भावेंचि देव । लटिके म्हणाल तरी हृदयीं साक्ष पहा हो ॥४॥
२३९९
पहालें रे मना पहालें रे । बुद्धिबोधें इंद्रियां सम जालें रें ॥१॥
नयनीं पहातां न दिसे बिंब । अवघा प्रकाश स्वयंभ ॥२॥
एका जनार्दनीं पहाट । जनीं वनीं अवनीं लखलखाट ॥३॥
२४००
कवण देव कवण भक्त । एक दिसे दोहीं आंत ॥१॥
भक्त ध्यानीं जंव बैसला । पूज्य पुजक स्वयें जाहला ॥२॥
ध्यानीं हारपलें मन । सरलें ध्यातां ध्येय ध्यान ॥३॥
एका जनार्दनीं भाव । देव म्हणण्या नुरे ठाव ॥४॥